පසුගිය දාක ලෝකය පුරා රටවල් 98කින් ප්ලාස්ටික් සාම්පල ලබාගෙන ඒවායෙහි BPA තිබේදැයි පරීක්ෂාවට බඳුන් කර තිබුණි. ඒවායින් 78%ක, එනම් සාම්පල 76ක ම මෙම බිස්ෆීනෝල් A නැතිනම් BPA අඩංගු වී තිබුණි.
මෙම පර්යේෂණයට ශ්රී ලංකාවෙන් සාම්පල 10ක් යොමු කර තිබුණු අතර ඉන් සාම්පල 03ක ම බිස්ෆීනෝල් A අඩංගු බව හෙළි කරගන්නා ලදී.
BPA යනු කුමක්ද?
BPA යනු bisphenol A හි කෙටි යෙදුමයි. මෙය කාර්මික රසායනික ද්රව්යයක් වන අතර 1950 ගණන්වල සිට ඇතැම් ප්ලාස්ටික් වර්ග සහ රේසීන් සෑදීම සඳහා භාවිතා කරන ලදී.
BPA දක්නට ලැබෙන්නේ මොනවාගේද?
BPA පොලිකාබනේට් ප්ලාස්ටික් සහ ඉපොක්සි රේසින් වල දක්නට ලැබේ. පොලිකාබනේට් ප්ලාස්ටික් බොහෝ විට භාවිතා කරන්නේ වතුර බෝතල් වැනි ආහාර පාන ගබඩා කරන බහාලුම් සකසන්නට ය.
ඉපොක්සි රේසින් ආහාර ටින්, බෝතල් මූඩි සහ ජල සැපයුම් මාර්ග වැනි ලෝහ නිෂ්පාදනවල ඇතුළත ආලේප කිරීමට භාවිතා කරයි. සමහර දන්ත වෛද්ය කටයුතු වලදී ද BPA අඩංගු ද්රව්ය භාවිතා කරනු දක්නට ලැබේ.
ඒ අනුව ළදරු කිරි බෝතල්, පිඟන්, කෝප්ප ආදියෙහි මේවා අන්තර්ගත විය හැකිය.
BPA අඩංගු භාජන භාවිතය දරුවන්ට බලපාන්නේ කෙසේද?
සමහර පර්යේෂණ පෙන්වා දී ඇත්තේ BPA අඩංගු බහාලුම් වලින් BPA ආහාර හෝ බීම වලට කාන්දු විය හැකි බවයි. කළලවල, ළදරුවන්ගේ සහ දරුවන්ගේ මොළයට සහ පුරස්ථි ග්රන්ථියට මෙමගින් අහිතකර බලපෑම් ඇතිවිය හැකිය . එය දරුවන්ගේ හැසිරීමට ද අහිතකර ලෙස බලපෑ හැකිය. සමහර පර්යේෂණ මගින් රුධිර පීඩනය වැඩිවීම, දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව සහ හෘද වාහිනී රෝග සහ BPA අතර සම්බන්ධතාවක් ගොඩනැගිය හැකි බවට යෝජනා කරයි.
ලංකාවේ තත්ත්වය
ඇතැම් රටවල BPA අඩංගු ප්ලාස්ටික් තහනම් වුවත් දැනට ලංකාවේ එවන් තත්ත්වයක් නොමැත.
පෙර කී පර්යේෂණයේ BPA වලින් නිදහස් (BPA Free) යැයි සඳහන් ප්ලාස්ටික් භාණ්ඩවල පවා ප්ලාස්ටික් කිලෝ ග්රෑම් 1ක BPA මයික්රෝ ග්රෑම් 0.9ක ප්රමාණයක් අන්තර්ගත වී තිබුණි.
දෙමව්පියන් දරුවන්ගේ කිරි බෝතල්, පිඟන්, කෝප්ප ආදිය ගැනීමට පෙර BPA වලින් තොර ද බලන්නේ දරුවන්ගේ සුරක්ෂික්ෂිතතාව තහවුරු කර ගැනීමටයි. නමුත් මෙසේ ප්රමිතියකින් තොරව වෙළඳපොළේ ප්ලාස්ටික් බඩු තිබෙන නිසා ඒ සඳහා විකල්පයකට යාම වඩාත් සුදුසුයි.
මේ සඳහා ගත යුතු ක්රියා මාර්ග මොනවාද ?
ඒ අනුව හැකිතාක් වීදුරු , වර්ණ නොගන්වන ලද පෝසිලේන් මේ සඳහා විකල්ප ලෙස භාවිතා කරන්නට උපදෙස් ලබා දෙනවා.
තොරතුරු ලබාගත්තේ පරිසර යුක්ති කේන්ද්රයේ ව්යාපෘති කළමනාකරණ නිලධාරී චලනි රණසිංහ කළ රූපවාහිනී සාකච්ඡාවක් සහ අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි.